เคยไหมเวลามองไปที่เพดานบ้าน หรือผนังบ้าน ก็จะเห็นจิ้งจก ตุ๊กแก เกาะอยู่ประปรายให้รำคาญสายตา บางครั้งก็มีเสียงดังรบกวนด้วย หลายคนถึงขั้นกลัวจิ้งจกตุ๊กแกเลยก็มี ไม่ว่าบ้านคุณจะเป็นแบบใดสร้างด้วยวัสดุก่อสร้างแบบไหนก็ตาม ยังไงก็หนีสัตว์ 2 ชนิดนี้ไม่เคยพ้นเสียที แล้วเคยสงสัยหรือไม่ว่าแหล่งที่อยู่ตามธรรมชาติมีตั้งมากมาย เหตุใดจึงได้โปรดปรานเข้ามาอยู่ในบ้านของผู้คนกันนัก นั่นก็เป็นเพราะว่าบ้านของเราๆ ท่านๆ นั้น มีสิ่งล่อตาล่อใจดึงดูดให้เจ้าสัตว์เลื้อยคลานเหล่านี้เข้ามาพักพิงด้วยเหตุผลหลายประการ
ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักกับจิ้งจกและตุ๊กแกกันสักนิด “จิ้งจก” จัดได้ว่าเป็นสัตว์เลื้อยคลานที่อยู่ใกล้ชิดกับคนเรามากที่สุด พบได้ตามบ้านเรือนทั่วไปชอบอาศัยตามซอกมุมหรือตู้เสื้อผ้า โดยภาพรวมของจิ้งจกจะมีข้อเสียมากกว่าประโยชน์ เช่น เสียงดัง และมีถ่ายมูลเปราะเปื้อนข้าวของเครื่องใช้ในบ้าน ส่วน “ตุ๊กแก” มักจะเกาะอยู่ติดกับผนังหรือต้นไม้ เพื่อรอให้เหยื่อเข้ามาใกล้แล้วตวัดลิ้นเข้าปากอย่างรวดเร็ว ร้องเสียงดังได้เป็นเวลานาน ใต้เท้าตุ๊กแกมีแผ่นบางๆ เรียงซ้อนกัน ซึ่งเป็นเซลล์ขนาดเล็กทำหน้าที่ยึดเกาะพื้นผิวและบริเวณปลายนิ้วมีเล็บที่มีประโยชน์ช่วยในการยึดเกาะได้เหนียวแน่น
เหตุผลที่จิ้งจก ตุ๊กแก ชอบอยู่ในบ้านคนนั้น เพราะบ้านหรือห้องพักมีปัจจัยหลายอย่างที่เข้ากับธรรมชาติของสัตว์เหล่านี้ ได้แก่
1. บ้านคนมีแมลง แมลงเป็น 1 ในอาหารของจิ้งจกตุ๊กแก โดยเฉพาะเวลากลางคืนที่จะมีแมลงมาเกาะตามหลอดไฟหรือที่ที่มีแสงไฟ จึงไม่น่าแปลกใจที่เราจะเห็นประชากรจิ้งจกตุ๊กแก มักจะปรากฏตัวในเวลากลางคืนมากกว่ากลางวัน
2. สภาพอากาศ ทั้งจิ้งจกและตุ๊กแกจัดว่าเป็นสัตว์เลือดเย็น ไม่ชอบอากาศหนาว ชอบอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีอากาศอบอุ่นจนถึงร้อน โดยไม่ได้เกี่ยงว่าบ้านคุณจะอยู่พื้นที่ในเมืองหรือชนบท ขอเพียงสภาพอากาศเป็นใจ ยังไงก็ได้พบเจอจิ้งจก ตุ๊กแกอย่างแน่นอน
3. ช่องว่างหรือรอยแยกเล็กๆ ตามหน้าต่าง ประตู สัตว์ทั้ง 2 ชนิดนี้ ชอบหลบซ่อนตัวอยู่ตามโพรงตามซอกแคบๆ ฉะนั้นแล้วบ้านที่มีหน้าต่างประตูเยอะ มีข้าวของเครื่องใช้และเฟอร์นิเจอร์หลายชิ้น คงต้องทำใจเพราะนี่คือแหล่งที่อยู่ชั้นดีของจิ้งจก ตุ๊กแกเลยทีเดียว
4. พืชผัก ผลไม้ จิ้งจกไม่ได้กินเพียงแค่แมลงเป็นอาหารเท่านั้น แต่ยังกินผัก ผลไม้อีกด้วย เพราะมีประโยชน์และให้ความชุ่มชื้นแก่ร่างกายของจิ้งจก ตรงไหนมีผักและผลไม้ที่ปอกเรียบร้อยแล้ว ก็จะได้รับความสนใจจากจิ้งจกเป็นพิเศษ
5. น้ำ จิ้งจกเป็นสัตว์ที่ชอบน้ำ โดยเฉพาะตามท่อหรือพื้นผิวบ้าน ถ้าไม่อยากให้บ้านมีจิ้งจกเยอะ ก็พยายามทำพื้นบ้านให้แห้งอยู่เสมอ อย่าให้มีแอ่งน้ำหรือน้ำเจิ่งนองตามจุดต่างๆ ของบ้าน
เมื่อรู้สาเหตุแล้วว่า ทำไมบ้านเราจึงกลายเป็นบ้านของจิ้งจกและตุ๊กแกไปด้วย ก็ลองปรับสภาพแวดล้อมที่อยู่อาศัยดู หรือถ้าใครใจบุญอยากแบ่งปันที่พักพิงให้สัตว์ร่วมโลกอันนี้ก็ไม่เป็นไร ว่ากันไปตามที่แต่ละท่านสะดวกได้เลย